۱- ۲ مقدمه

در این فصل مبانی نظری و پژوهشی تحقیق حاضر ارائه شده است. سعی شده است مطالب مرتبط و مبانی نظری یکپارچه­ای ارائه شود به گونه­ای که ابتدا با مباحث کلی در حیطه روابط والد- فرزند شروع شده است و در ادامه خود کارآمدی و بهزیستی اجتماعی بحث شده است و انواع مباحث مرتبط با متغیرها تشریح شده است و تحقیقات مربوطه و پیشین در حین مبانی نظری بیان شده است.

پیشینه نظری

در این قسمت، مباحث مربوط به آموزش رابطه والد-فرزندی، خود کارآمدی و بهزیستی اجتماعی والدین آورده می‌شود.

۲-۲ متغیرخود کارآمدی

۱-۲-۲ خود کارآمدی

خود کارآمدی یکی از مفاهیم کاربردی در نظریه‌های یادگیری-اجتماعی و یا نظریه‌ی شناختی-اجتماعی برای رفتار حرفه‌ای است (هاکت، لنت و براون، ۱۹۹۴ و ۱۹۹۶، به نقل از به تز و هاکت،۱۹۹۸، نقل از مصحف،۱۳۸۴).

خود کارآمدی یعنی اینکه یک فرد چگونه شیوه‌های مورد نیاز برای رسیدن به موقعیت‌های مورد انتظار را سازمان می‌دهد و آن‌ها را اجرا می‌کند (بندورا،۱۹۸۹، نقل از کلونینجر[۱]، ۲۰۰۴، نقل از زمانی،۱۳۸۵).

به نظر بندورا (۱۹۸۹) خود کارآمدی یعنی اینکه معتقد باشیم می‌توانیم با وضعیت‌های مختلف کنار بیاییم. کسانی که خیلی خود بسنده هستند، انتظار دارند موفق شوند و غالباً موفق می‌شوند و کسانی که چندان خود کارآمد نیستند، در مورد توانایی خود در انجام تکالیف شک دارند و به همین جهت نیز کمتر موفق می‌شوند از همین رو عزت نفس آن‌ها کم است (شارف، ترجمه فیروز بخت، ۱۳۸۱).

همچنین بندورا (۱۹۹۷،۱۹۸۶، به نقل از به تز و هاکت، ۱۹۹۸، به نقل از رجبی، عطاری و شکرکن، ۱۳۸۳) بیان می‌کند که انتظارات خود کارآمدی به باورهای مربوط به توانائیهای ما برای انجام موفقیت‌آمیز یک رفتار معین با طبقه‌ای از رفتارها اطلاق می‌شود که بنا بر فرض بر انتخاب‌های رفتاری، عملکرد و پافشاری اثر می‌گذارد.

خود کارآمدی در واقع اعتقاد راسخ فرد نسبت به توانائیهای خود می‌باشد که باعث بسیج انگیزه و منابع شناختی و رشته اعمالی که برای انجام موفقیت‌آمیز یک کار خاص لازم است، می‌شود. قبل از اینکه فرد کاری را انتخاب کند و تلاش خود را در آن کار آغاز نماید، ابتدا اطلاعاتی را در مورد ظرفیت‌ها و قابلیت‌های خود در آن مورد خاص ارزیابی و جمع‌بندی می‌نماید. کارآمدی شخص تعیین می‌کند که آیا فرد قدرت سازگاری برای انجام آن رفتار خاص را دارد یا نه و همچنین مشخص می‌کند که فرد علی‌رغم مشکلات موجود چه قدر تلاش خواهد کرد، و چه مدت به تلاش خود در آن زمینه‌ی خاص ادامه خواهد داد (لوتانز و استاجکویک[۲]، ۱۹۹۸).

[۱]Cloninger

[۲] Stajkovic

 متن کامل پایان نامه